به صراحت می گویم، یک برداشت (قرائت) و جریان جدید وجود دارد که تفکر شیعی را بازنگری می نماید؛ وگرنه سخنان شیخ طوسی و شیخ مفید و شیخ صدوق و علمای بزرگ ما، با تمام احترامی که به سخنان ایشان داریم، اجتهادشان بوده و نظر خود را دادند و ما نیز حق داریم در چارچوب های تعیین شده اجتهاد کنیم و نظر خود را بگوییم. اساسا تقلید از علما در مسائل عقیدتی بی معناست، آنچه شیخ مفید و شیخ طوسی و امثال این علمای بزرگ گفته اند، عین مذهب نیست، بلکه برداشت و اجتهاد ایشان از مذهب است. ما باید به تفاوت میان مذهب تشیع و آنچه که فلان عالم می گوید توجه نماییم. همینطور آنچه من می گویم، آنچه من نیز می گویم، عین مذهب نیست، بلکه برداشتی است که از مذهب دارم. بنابرین نباید میان مذهب و نظر علما خلط شود.
از اینجاست که دیگر نباید قداست را وارد کنیم. مذهب قداست دارد، اما نظرات علما قابل نقد و اعتراض و رد است. نباید نظر فقها مقدس گردد و متاسفانه تفکر شیعی و تفکر سنی مرتکب این اشتباه شده و به نظر علما قداست داده اند؛ در حالی که قرآن قداست دارد، اسلام قداست دارد، رسول الله (صلی الله علیه و آله) قداست دارد، ائمه اطهار (علیهم السلام) قداست دارند، اما نظرات علما آن قداست را ندارد، بلکه قابل بحث و بررسی و رد و قبول است. البته که آن نظرات در جای خود محترم است، اما نباید بدان ها قداست داد و آن ها را عین یکدیگر بدانیم، که آنچه شیخ مفید گفته پس همان است که مذهب می گوید، خیر اینطور نیست. شیخ مفید و شیخ طوسی از بزرگترین علمای شیعه اند، شیخ صدوق و علامه مجلسی و مرحوم سید خویی و شهید صدر و امام خمینی (رحمهم الله) نیز از علمای بزرگ هستند و باقی خواهند ماند، اما این افراد هر کدام برداشت و اجتهاد خود را در مورد مذهب داشتند و این مشخصه بارز مکتب اهل بیت (علیهم السلام) است که باعث شده هیچ طوفانی تا امروز نتواند آن را متزلزل نماید، چرا که خدا را شکر دروازه و راه اجتهاد کاملا باز و گشوده است.
*برگرفته از برنامه «مطارحات فی العقیدة» شبکه “الکوثر” ۴ رمضان المبارک ۱۴۳۴ – ۲۲ تیر ۱۳۹۲
