استفتائات

حدود صله رحم چیست و چه ارحامی را باید دیدار نمود تا صله رحم انجام شده باشد و آیا اگر با صله رحم نمودن گناهی اتفاق افتد، آیا باز هم صله رحم واجب است و آیا اشخاصی که قطع دیدار نموده اند، آیا رفتن به دیدار آنان واجب است و در پایان، کیفیت صله رحم چگونه باید باشد؟

تعیین آنکه شخصی فامیل شخص دیگر است با عرف است و در این زمینه، عرف در کشورهای مختلف تفاوتی ندارد، بلکه مهم این است که اشخاص از رابطه رحم بودن آگاه باشند. قطع صله رحم در حالت عادی جایز نیست. روایات در این زمینه زیاد است که ما در اینجا به دو نمونه اشاره می نماییم: «مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ عَلِيِّ بْنِ النُّعْمَانِ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ قَالَ بَلَغَنِى عَنْ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَّ رَجُلًا أَتَى النَّبِيَّ ص فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ أَهْلُ بَيْتِى أَبَوْا إِلَّا تَوَثُّباً عَلَيَّ وَ قَطِيعَةً لِى وَ شَتِيمَةً فَأَرْفُضُهُمْ قَالَ إِذاً يَرْفُضَكُمُ اللَّهُ جَمِيعاً قَالَ فَكَيْفَ أَصْنَعُ قَالَ تَصِلُ مَنْ قَطَعَكَ وَ تُعْطِى مَنْ حَرَمَكَ وَ تَعْفُو عَمَّنْ ظَلَمَكَ فَإِنَّكَ إِذَا فَعَلْتَ ذَلِكَ كَانَ لَكَ مِنَ اللَّهِ عَلَيْهِمْ ظَهِيرٌ» مردى خدمت پيغمبر (ص) آمد و عرض كرد: يا رسول الله ! فاميل من تصميم     گرفته اند بر من حمله كنند و مرا از بین ببرند و دشنامم دهند. آيا من حق دارم آن ها را ترك گويم؟ فرمود: در آن صورت خدا همه شما را ترك می كند، عرض كرد: پس چه كنم؟ فرمود: بپيوند با هر كه از تو ببرد و عطا كن به هر كه محرومت كند و در گذر از هر كه به تو ستم نمايد؛ زيرا چون چنين كنى، خدا تو را بر آن ها يارى دهد. (اصول كافى ج : 3 ص : 221 روایت :2) «وَ عَنْهُ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ أَبِى الْمِقْدَامِ عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِى جَعْفَرٍ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص أُوصِى الشَّاهِدَ مِنْ أُمَّتِى وَ الْغَائِبَ مِنْهُمْ وَ مَنْ فِى أَصْلَابِ الرِّجَالِ وَ أَرْحَامِ النِّسَاءِ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ أَنْ يَصِلَ الرَّحِمَ وَ إِنْ كَانَتْ مِنْهُ عَلَى مَسِيرَةِ سَنَةٍ فَإِنَّ ذَلِكَ مِنَ الدِّينِ». رسول خدا (ص) فرمود: سفارش می كنم امت حاضر و غائبم را و آن هایى را كه در پشت مردان و زهدان زنان هستند تا روز قيامت كه صله رحم كنند. اگر چه به فاصله يك سال راه باشد؛ زيرا صله رحم جزء دين است .( اصول كافى ج : 3 ص : 221 روایت :5) اما اگر با انجام صله رحم، گناهی واقع شود و یا می دانید ضرری بر شما و خانواده تان می رسد، صله رحم واجب نیست. اما اگر در انجام صله رحم امر به معروف و نهی از منکری صورت گیرد، صله رحم واجب است. در بعضی موارد انسان امید دارد که با انجام صله رحم در شخص مقابل تغییرات مثبتی رخ دهد که در چنین حالتی، قطع صله رحم جایز نیست. در کیفیت انجام صله رحم می توان به عرف مراجعه نمود و مهم در صله رحم جویا شدن احوال شخص مقابل است، چه به صورت حضوری، چه تلفنی و یا به روش های دیگر.




  • استفتائات مرتبط