محضر مبارک حضرت آیت الله حیدری(دام ظله)؛

سلام علیکم،

سوال: امام باید دارای چه ویژگی ها، شرایط و ضرورت هایی باشد؟

در جواب بیان می شود که:

لازم به ذکر است که مراد از امامت در اینجا، امامت به معنای رهبری سیاسی نیست بلکه به معنای امامت تکوینی و وجودی می باشد. زعامت سیاسی که اهل سنت معنای امامت را به آن منحصر نموده و به فراتر از آن راه نیافته اند، تنها یکی از ابعاد و بلکه نازل ترین ساحت امامت تکوینی است که قرآن کریم بدان تصریح فرموده و شیعه بدان قائل است: “انی جاعلک للناس اماما”؛ (بقره، ۱۲۲).
امامت قرآنی که مقامی وجودی و خارجی در نظام هستی است و نه یک امر اعتباری و قابل سلب و اعطاء، به تصریح قرآن کریم فوق نبوت بوده و دارای ویژگی ها و شروط خاصی است که در ذیل به چند مورد از مهمترین آنها اشاره شده است:

۱. امامت باید از جانب خداوند باشد؛ یعنی مستقیما یا با واسطه باید منصوص باشد.

۲. امام باید به عصمت خدا معصوم باشد.

۳. از آنجا که این هدایت به انسان مربوط می شود، تا زمانی که انسان بر روی زمین زندگی می کند، ممکن نیست زمین از امام بر حق خالی بماند تا روزی که خداوند وارث زمین و زمینیان شود.

۴. برای اینکه امام از چنین عصمتی برخوردار شود و بتواند این نقش بزرگ و پیشوایی امت را برای رهبری بشریت به سوی خدا ایفا کند، باید از طرف خدا مورد تایید قرار گرفته و مسدد به تسدید الهی باشد.

۵. امامی که می خواهد این وظیفه اساسی را به عهده بگیرد، نباید کارهای بندگان دیگر از او پنهان بماند؛ چون در غیر این صورت نمی تواند آن ها را به راه راست هدایت کند.

۶. امام باید از همه نیازمندی های مردم در امور معاش و معاد آگاه باشد، تا با نقش وجودی و عام او سازگار افتد.

۷ امام باید از همه انسان های روی زمین در عصر خود برتر باشد تا بتواند مسئولیت خود را انجام دهد. محال است که در بین افراد بشر کسی وجود داشته باشد که از نظر فضائل اخلاقی از او برتر و والاتر باشد.

(برگرفته از کتاب پرسمان امامت، ص ۱۳۱ و ۱۳۲)