محضر مبارک حضرت آیت الله حیدری(دام ظله)؛
سلام علیکم،
نظر خود را پیرامون عصمت اهل بیت (علیهم السلام) به صورت شفاف و دقیق بفرمایید؟ لطفا توضیح دهید.
در جواب بیان می شود که:
بنده عصمت اهل بیت (علیهم السلام) را قبول دارم و در آثار خود – اعم از دروس و کتاب ها – به اثبات و تبیین آن پرداخته ام.
اما معتقدم عصمت، شرط تشیع نیست؛ یعنی اگر کسی ده سال بحث و تحقیق کرد و نهایتاً به این نتیجه رسید که ادلۀ عصمت ائمه تام نیستند، از دایرۀ تشیع خارج نمی شود.
تنها شرط شیعه بودن از دیدگاه ما این است که فرد مسلمان پس از رسول خدا (ص)، در آنجا که اختلاف وجود دارد، دین خودش را از اهل بیت (علیهم السلام) اخذ کند. بله، اگر کسی بعد از پیامبر اکرم (ص) سراغ دیگران برود و اعتقادات و فقه خود را از آنها فرا بگیرد، قطعاً شیعه محسوب نمی شود.
ثمرۀ این بحث آن است که دایرۀ تشیع برای گرایش دیگران به آن، باز تر می شود؛ یعنی هر کسی که بعد از رسول خدا (ص) اعتقادات و احکام دین را از طریق اهل بیت پیامبر (ص) بگیرد، شیعه به شمار می رود، حتی اگر به عصمت یا علم غیب یا ولایت تکوینی و وساطت فیض برای ائمه (علیهم السلام) قائل نباشد.
بنابراین نباید بین “شرط ندانستن” عصمت برای تشیع، و “اعتقاد نداشتن” به اصل عصمت، خلط کرد!
طبق این مبنا ممکن است کسی شیعه باشد، اما قائل به عصمت اهل بیت (علیهم السلام) نباشد؛ بله اگر کسی علاوه بر شرط تشیع (اخذ دین از اهل بیت)، به عصمت هم قائل باشد، بهتر است و به کمال ایمان رسیده است؛ همان طور که اعتقاد به ولایت تکوینی و تصرف اهل بیت (علیهم السلام) در عالم وجود، شرط تشیع نیست و کسی که منکر آن شود سنّی نمی شود، اما اگر فردی به این نظریه قائل باشد، از نگرش عمیق تری نسبت به جایگاه انسان کامل در نظام هستی برخوردار شده است.