به چه دلیل شهادت امام حسین (ع) از «ایّام الله» است؟!

(بخش دوم)

دلیل دوم: سیرۀ عملی پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) در بزرگداشت شهادت امام حسین (ع)

دومین دلیل که اثبات می کند شهادت امام حسین (ع) و ایام محرّم یکی از بزرگترین مصادیق «ایام الله» است و به همین دلیل باید به بهترین شکل تعظیم شود، سیرۀ عملی پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت (ع) می باشد؛ به این معنا که وقتی رفتار و عمل ایشان را مطالعه و مشاهده می کنیم، متوجه می شویم که این ذوات مقدسه آن گونه که ایام شهادت اباعبدالله (ع) را مهم و بزرگ می داشتند، سایر روزها و مناسبت ها را در این حدّ تعظیم نمی فرمودند. رحلت یا شهادت هیچ پیامبر و امامی، در نظر مبارک اهل بیت (ع) در این مرتبه از عظمت و اهمیت نبوده است. به بیان دیگر، از ارزش بسیار زیاد و جایگاه بی نظیری که ائمه (ع) برای این ایام و ذکر مصیبت های آن قائل بودند، می فهمیم که این روزها، مصداق همان «ایام اللهِ» قرآنی است که باید دائماً یادآوری و تکرار شود: «وَ ذَكِّرْهُمْ بِأَيّامِ اَلله»؛ ابراهیم/ ۵.

روایت (۲)

از جمله روایاتی که در همین زمینه و در منابع اهل سنّت آمده، خبری است از نُجَيّ حضرمي که از پدرش چنین نقل نموده:

«انه سار مع علي رضي الله عنه وكان صاحب مطهرته فلما حاذى نينوى وهو منطلق إلى صفين فنادى على اصبر أباعبد الله اصبر أبا عبد الله بشط الفرات قلت وما ذاك قال دخلت على النبي صلى الله عليه وسلم ذات يوم وإذا عيناه تذرفان قلت يا نبي الله أغضبك أحد ما شأن عينيك تفيضان قال بل قام من عندي جبريل عليه السلام قيل فحدثني ان الحسين يقتل بشط الفرات قال فقال هل لك ان أشمك من تربته قلت نعم قال فمد يده فقبض قبضه من تراب فأعطانيها فلم أملك عيني ان فاضتا»؛ مسند احمد بن حنبل، ج ۱، ص ۴۴۶، ح ۶۴۸.

(هنگام رفتن به صفّين در ركاب علي عليه السلام، ناگهان در نقطه‏اي به نام نينوا با صداي بلند فرمود: اي أبا عبد اللّه در كنار فرات صبور باش! و اين جمله را دو بار تكرار فرمود، پرسيدم: اين سخن از كجا است؟ فرمود: روزي بر پيامبر خدا ص وارد شدم، ديدم چشمان مباركش اشك آلود است. عرض كردم: اي رسول خدا! آيا كسي شما را ناراحت كرده است كه گريه مي‌‏كنيد؟ فرمودند: لحظاتي پیش، جبرئيل نزد من آمده بود، و از كشته شدن حسين ع در كنار شطّ فرات به من خبر داد، و گفت: آيا ميل داري مقداري از تربتش را ببوئي و ببيني؟ گفتم: بلي. دستش را دراز كرد، و مشتي از خاك سرزميني كه حسين ع در آن به شهادت مي ‌‏رسد را به من داد، نتوانستم تحمّل كنم و جلوي اشكم را بگيرم تا سرازیر نشود).

هيثمي دربارۀ اعبتار این روایت می گوید: «رواه أحمد وأبو يعلى والبزاز والطبراني ورجاله ثقات ولم ينفرد نجى بهذا»؛ الصواعق المحرقة، أحمد بن حجر هيثمي، ص ۱۹۳ (اين خبر را احمد و ابويعلي و بزاز و طبراني روايت نموده‌اند و تمام رجال آن ثقه هستند و علاوه بر نجیّ، اين روايت را ديگران نيز نقل کرده اند».

نکتۀ قابل توجه دربارۀ روایت فوق این است که وقتی رسول خدا (ص) خبر شهادت امام حسین (ع) را – آن هم پیش از وقوع – می شنود یکچنین حالتی پیدا می کند و نمی تواند جلوی سرازیری اشک خودش را بگیرد. حال فکر کنید اگر نبی اکرم (ص) ذبح شدن نوه و جگرگوشۀ خود – که سید جوانان اهل بهشت است – را با چشم خود می دید، چه حالی به او دست می داد و چطور به گریه و زاری می پرداخت! با توجه به مضمون این حدیث، ما اگر شب و روز برای سید الشهداء (ع) گریه کنیم، برای آن نصّ و دلیل شرعی داریم. وقتی رسول الله (ص) برای امام حسین (ع) اینقدر متأثر و غمگین و گریان می شوند، ما چطور می توانیم ساکت و بی تفاوت باشیم؟!

روایت (۳)

در روایت معتبر دیگری از امام رضا (ع) نقل شده است:
«يا ابن شبيب ان كنت باكيا لشئ فابك للحسين بن علي بن أبي طالب عليهم السلام فانه ذبح كما يذبح الكبش وقتل معه من أهل بيته ثمانيه عشر رجلا ما لهم في الأرض شبيهون ولقد بكت السموات السبع والارضون لقتله»؛ عیون اخبار الرضا ع، ج ۲، ص ۶۸

(ای پسر شبیب اگر می خواهی برای کسی گریه کنی، برای حسین بن علی (ع) گریه کن! چرا که سرش بریده شد همان طور که سر گوسفند را می برند و همراه او هشتاد نفر از اهل خانواده و یارانش – که در روز زیمن نظیری برای آنها وجود نداشت – کشته شدند و آسمان هفتگانه و زمین به خاطر قتل او گریستند).

نتیجۀ بحث

از مجموعۀ بحث ها و دلایل قرآنی و روایی ای که بیان نمودیم، و با توجه به کثرت اخباری که در منابع شیعه و سنّی دربارۀ عظمت مصیبت امام حسین (ع) و اهمیت فوق العادۀ این ایام رسیده، انسان قطع پیدا می کند به اینکه روز شهادت امام حسین (ع) مصداق بارز «ایام الله» بوده و برای مصائب و رنج هایی که بر حضرت وارد شده، نظیری در طول تاریخ نمی توان پیدا کرد؛ به همین جهت باید با همۀ توان تلاش کرد تا احیاء و بزرگداشت این ایام به نیکوترین و پرشورترین شکلِ ممکن صورت بگیرد تا در پرتو پیام ها و دستاوردهای جاودانۀ این حماسۀ بزرگ دینی، انسانی و تاریخی، نه تنها مسلمانان و شیعیان، بلکه سایر بشریّت هم بهره مند گردند.

بنابراین هر کس که در تعظیم و تکریم ایام محرّم و عزاداری برای سید الشهداء (ع) – که از مهمترین و برجسته ترین شعائر دینی و الهی محسوب می شود – تلاش و مشارکت کند، به تصریح قرآن کریم این عمل نشانۀ تقوای قلب اوست: «وَ مَنْ يُعَظِّمْ شَعائِرَ اَللّهِ فَإِنَّها مِنْ تَقْوَى اَلْقُلُوبِ»؛ حج/ ۳۲ (و هر كس شعائر الهى را بزرگ دارد، اين كار نشانۀ تقواى دلهاست).

مطارحات فی الفکر والعقیدة: ان یوم الحسین (ع) من ایام الله.