استطاعتی که شرط تحقق فعلیت(وجوب) حج در حق مکلف است و با وجود آن، تخلف از سفر حج بر او جایز نیست، پس از این موارد محقق میگردد: اول: وجود زمان کافی برای انجام مناسک حج؛ پس اگر مال کافی حاصل شد، اما زمان کافی برای ادای مناسک در وقت خود وجود نداشت، حج نیز به دلیل عدم تحقق استطاعت واجب نمیگردد. دوم: امنیت و سلامت در رفت و برگشت؛ پس اگر سفر حج برای مکلف خطر داشته و یا او بیمار بوده، به طوریکه قادر به انجام مناسک حج نباشد، حج بر او واجب نمیگردد، اما واجب است که نائب بگیرد. سوم: وجود وسیله نقلیه مناسب حال وی و شرایط اجاره آن؛ پس نیاز به کار برای توفیر آن نیست. چهارم: پس از پرداخت هزینههای حج، بتواند زندگی طبیعی و عادی خود را داشته باشد؛ پس اگر انجام حج منوط به این است که مکلف وسیله درآمد سالانه خود و خانوادهاش را بفروشد، به طوریکه با فروش آن در حرج و سختی معیشتی و اقتصادی بیافتد، حج بر او واجب نمیگردد. همچنین باید مالی را جهت نفقه عیال و صاحبان حق نفقه، در طول سفر داشته باشد. البته برای صاحبان حِرَف و مشاغلی چون بنایی و آهنگری و نجاری، وجود مال کافی پس از بازگشت از حج شرط نشده، چرا که امکان بازیابی زندگی طبیعی را از طریق شغل خود دارند. پنجم: واجبی مهمتر از حج نداشته باشد، به گونهای که هزینه نمودن در سفر حج موجب ترک و تاخیر آن واجب مهمتر شود، مانند هزینه درمان بیمار و یا ازدواج فرزند اگر با تاخیر در آن به گناه بیافتد. البته اگر به حج رفت و از آن امر عصیان نمود، حجش مجزی از حَجةالاسلام خواهد بود.